czyj by
  • niezamierzony skutek

    14.12.2010
    14.12.2010

    Witam!

    Czy poprawne jest wyrażenie cel niezamierzony? Często się z tym spotykam i o ile niezamierzony efekt nie budzi moich wątpliwości, o tyle niezamierzony cel uważam za formę niepoprawną. Będę wdzięczna za rozwianie wątpliwości.

    Z poważaniem,

    Marta Szloser

  • Szimei
    5.06.2016
    5.06.2016
    Chcę zapytać o odmianę biblijnego imienia, które w mianowniku brzmi Szimei. Zasada mówi, że imiona zakończone na i odmieniamy jak przymiotniki. Słowniki podają na przykład odmianę włoskiego imienia Luigi, czyli D. Luigiego, C. Luigiemu itd. Czy według tego wzorca należy odmienić imię Szimei? Czy może zmienia coś fakt, że przed końcowym i stoi samogłoska?? Czy formy Szimeiego, Szimeiemu są poprawne?
  • za czasów…
    25.05.2008
    25.05.2008
    Czy wyrażenie za czasów mojej młodości jest pleonazmem?
  • Dzierżawczość w języku polskim
    22.03.2016
    22.03.2016
    Drodzy sąsiedzi,
    chciałbym zapytać o wyrażanie relacji dzierżawczych w języku polskim. W moim języku (czeskim) i w języku polskim są interesujące podobieństwa i różnice dotyczące posesywności.
    1. Dzierżawczość jest wyrażana zaimkiem – w czeskim jest tak samo jak w polskim.
      Oba języki mają zaimki dzierżawcze: můj/mój, tvůj/twój, svůj/swój, náš/nasz, váš/wasz, čí/czyj .
      Oba języki mają też dopełniacz dzierżawczy w 3. osobie: jeho/jego, její/jej, ich/ich.
    2. Dzierżawczość jest wyrażona odmienionym rzeczownikiem – w czeskim jest tak samo jak w polskim.
      W obu językach jest tu dopełniacz: můj otec – dům mého otce, mój ojciec – dom mojego ojca, drahý přítel – dům drahého přítele, drogi przyjaciel – dom drogiego przyjaciela
    3. Oprócz tego w języku czeskim są przymiotniki dzierżawcze: otec – otcův dům, přítel – přítelův dům, których nie ma w polskim. Co ciekawe, język czeski odróżnia wyrażenia typu otcův dům od wyrażeń typu dům mého otce – nie możemy powiedzieć můj-otcův dům.
      Zauważyłem w języku polskim takie słowa jak Kraków (= ‘należący do Kraka?), Janów (dom), Cieszyn.

    W związku z tym mam pytania:
    • Jakie są historyczne formy wyrażania dzierżawczości w dawnym języku polskim (rzeczowniki, przymiotniki dzierżawcze, dopełniacz dzierżawczy)?
      Czy używaliście kiedyś wyrażeń typu ojców dom?
    • Kiedy i jak rozwinęły się one do obecnej postaci?
    • Co się kryje za dychotomią zaimków (dopełniacz dla 3. osoby versus zaimki dzierżawcze dla pozostałych osób)?
    Serdecznie dziękuję za odpowiedź
    Jan Zidek
  • fanpage czy fan page, Facebookowy czy facebookowy?
    8.11.2011
    8.11.2011
    Szanowni Państwo,
    zwracam się z pytaniem, jak poprawnie zapisać nazwę odpowiednika profilu firmy lub instytucji na Facebooku: fan page czy fanpage? Media stosują zarówno pisownią łączną, jak i rozdzielną. Jednocześnie, chcąc ominąć zapis fanpage (fan page) naszej firmy na Facebooku, powinienem napisać nasz facebookowy fanpage (fan page) czy raczej nasz Facebookowy fanpage (fan page)? Z góry dziękuję za odpowiedź.
    Z wyrazami szacunku
    Ryszard Kowal
  • Jego

    14.03.2022
    14.03.2022

    Mam pytanie dotyczące zaimków jego/niego.

    Czytałem książkę i spotkałem się z takim zdaniem: "Klin rozbitego światła za jego plecami odbijał żółć nieba". W tym przypadku bym użył formy niego, bo zaimek jest połączony z przyimkiem.

    I mam jeszcze jedno zdanie: "Jeśli u chorego stwierdza się ból pleców z prawej strony, jego przyczyną jest prawdopodobnie choroba nerek lub zaburzenia jelitowe" W tym zdaniu użyłbym formy go, czy można to potraktować jak początek nowego zdania i użyć jego?

    Pozdrawiam

  • Kiedy Talebowskie, a kiedy talebowskie

    25.07.2022
    25.07.2022

    Pytanie, które mnie niezwykle nurtuje:

    w zdaniu „Przyszłość jest nieprzewidywalna, Talebowskie 'czarne łabędzie' czyhają za każdym zakrętem” – zastanawiam się czy „Talebowskie” powinno być pisane dużą literą czy małą? Wydaje mi się, że można to potraktować jako synonim dzierżawczy.

  • Lepenowski/ lepenowski

    18.05.2024
    18.05.2024

    Szanowni Państwo,

    jak powinien wyglądać przymiotnik od nazwiska Le Pen? Jean-Marie Le Pen twierdził, że obozy zagłady były zaledwie détail w historii II wojny. Czy można napisać: „Lepenowski détail”?

    Z wyrazami szacunku

    Aleksandra

  • mechanika newtonowska czy Newtonowska?
    25.11.2011
    25.11.2011
    Dzień dobry,
    czy pisze się zmodyfikowana dynamika Newtonowska, czy też zmodyfikowana dynamika newtonowska? SJP mówi Newtonowski (czyj?) i newtonowski (jaki?), co (przynajmniej dla mnie) sugeruje pisownię newtonowska, ale z drugiej strony w encyklopedii PWN znalazłem obydwie wersje zapisu: zasady względności fizyki Newtonowskiej oraz podstaw mechaniki newtonowskiej. Darmowa wersja Korpusu Języka Polskiego podaje tylko zapis z małej litery.
    Dziękuję z góry,
    Michał Rosa
  • mejlowe Dzień dobry
    27.12.2012
    27.12.2012
    Szanowna Redakcjo,
    czy mejle można rozpoczynać słowami Dzień dobry? Słyszałam, że jest to równie niefortunne jak Witam. Jak rozpocząć mejl, jeśli piszę do kogoś oficjalnie, ale nie na tyle, by pisać Szanowny Panie?
    Dziękuję za pomoc
    Magda
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego